Populaçom: 66.000 habitantes (aprox.)
Concelhos: Boiro, Porto d´Ozom, Póvoa do Caraminhal, Rianjo e Ribeira
Cabeceira de comarca: Ribeira
Gentílico: barbançana e barbançano
Situada na faixa atlántica, limita a norte com a comarca de Muros-Noia, a leste com Compostela e Caldas, a sul com o Océano Atlántico e a oeste co Océano Atlántico.
Comarca costeira, situada entre as Rias de Muros-Noia e a Ria de Arousa; de vocaçom historicamente marinheira e também muito ligada à indústria da conserva, mantém porém amplos espaços agro-gadeiros e de serra, com baixa densidade populacional e hábitats bem conservados. De clima atlántico típico, com influências mediterráneas na vertente arousá, tem umha alta pluviosidade, e apresenta umha riqueza marinha com poucos parangons, pivotando arredor da baixura e as bateas.
Apresenta umha mesta rede de vilas de grande dinamismo social e económico, situadas a muito pouca distáncia, que a fam atractivo turístico para milhares e milhares de galegas cada ano; as suas zonas altas, vertebradas pola Serra do Barbança, som um referente para os amantes da montanha. O Parque de Corrubedo é um exemplo senlheiro de ecossistema dunar, e santuário para as devotas da avifauna.
Umha das vilas da comarca, Rianjo, deu à nossa Terra três enormes persoeiros político-literários: Rodrigues Castelao, o poeta arredista Manoel António, e o escritor republicano Rafael Dieste. Também queremos pôr em valor a Carmen Muñoz Manzano, rianjeira de adopçom, ainda que nada em Malpartida de Plasencia -Cáceres- , dirigiu o boletim “Nova Galiza”, revista quincenal de “Escritores Galegos Antifeixistas”, morreu na Corunha , mas pediu ser soterrada em Rianjo, junto ao seu defunto companheiro Rafael Dieste.
Duramente punida polos fascistas em 1936, a comarca deixou para a posteridade porém bons exemplos de resistência, como a dos mineiros de Lousame que se erguêrom em armas contra o golpe.
Acidentes geográficos:
Serras: Serra do Barbança
Picos: Iroite, Curota, Curotinha
Lagoas: Carregal e Vijám
Rios: Barbança, Sieira
Cabos: Corrubedo
Ilhas: Sálvora, Vionta, Herbosa, Noro, Sagres
Rias: Arousa, Muros-Noia